Bilkent’te Felsefe

Günümüzün en etkili felsefecilerinden Thomas Nagel’e göre insanların zihinsel yetenekleri yaklaşık 14 yaş civarında önemli felsefi problemleri kendi başlarına düşünmeye yetecek düzeye gelmektedir. Bu aşamada bir genç, asırlardır, hatta binlerce yıldır tartışılan temel felsefi problemlere kendiliğinden varabilmektedir. Bunun nedeni, felsefenin ana girdilerinin dünya ve onunla olan ilişkimiz olmasıdır.

Nagel’e göre, felsefe tarihine vakıf olmaksızın — yani, büyük ölmüş felsefecilerce yazılanları okumaksızın — anlaşılabilecek  dokuz ana problem vardır. Bu problemler felsefecilerin esas olarak nelerle uğraştıklarını göstermek açısından önem taşırlar:

  • Kendi aklımız dışında kalan dünya hakkında bilgi. (Aklımızdan başka bir şeyin olmaması anlamlı bir olasılığa sahip midir?)
  • Kendi aklımız dışındaki akıllar hakkında bilgi. (Bu dünyada kendimiz dışında bilinçli yaşamın olduğuna nasıl emin olabiliriz?)
  • Akıl ve beyin arasındaki ilişki. (Fiziksel dünya dışında bir şey var mıdır?)
  • Dil nasıl oluşabilmiştir? (Bu okuduğunuz yazı da dahil, yazılan veya söylenen şeyler nasıl olupta bir anlam ifade etmektedir?)
  • Özgür iradeye sahip miyiz?  (Bulunmuş olduğumuz bir eylemin yerine başka bir eylemde bulunabilirdik dediğimizde tam olarak neyi kastediyoruz?)
  • Ahlakın temeli. (Doğru ve yanlış, içinde bulunulan duruma görecelik gösterir mi?)
  • Hangi eşitsizlikler haksızdır? (Toplumsal/küresel adalet mümkün müdür?)
  • Ölümün doğası. (Ölüm her şeyin sonu mudur? Ölümden sonra yaşam ne demektir?)
  • Yaşamın anlamı. (Hayatı manasız bulmamak için Tanrı’ya mı inanmalıyız?)

Felsefe Bölümü müfredatı, bunlar ve benzeri temel felsefi sorunları ele almak, önemli felsefi argümanları ve tartışma modellerini incelemek suretiyle öğrencileri savunulabilir (doğru) düşünce şekilleri ve hareket tarzları hakkında zengin kaynaklarla donatmaya yöneliktir. Ana amaç, soyut problemleri ve argümanları ayrıntılı bir şekilde incelemek ve öğrencilere felsefe alanında lisansüstü araştırmalara yönelebilmeleri için sağlam bir temel kazandırmaktır. Bu bağlamda, öğrencilerin

  • Karar verme sürecinde iyi yargılama ve rasyonel tavır alma,
  • Problem çözme sürecinde yaratıcı olma ve bildiklerini özgün bir şekilde birleştirme,
  • Farklı görüş ve eleştirilere akıl yürütme metodunu açıklayarak karşılık verme,
  • Kendine güven duyma, dirayetli tartışmacılık, v.b.

mesleki becerilerini tamamlamak programın hedefleri arasındadır.